स्ववियु निर्वाचन नजिकिएसँगै देशभरका क्याम्पसहरुमा राजनीतिक चहलपहल बढ्न थालेको छ । आगामी ५ चैतमा मतदान हुने स्ववियु चुनावका लागि विद्यार्थी संगठनहरू दर्ता भइसकेका छन् । राजनीतिक दल निकट विद्यार्थी संगठनका तर्फबाट र स्वतन्त्र उम्मेदवारी घोषणाले क्याम्पसहरूलाई चुनावमय बनाइसकेको छ । कुनै अप्रिय निर्णय नभए चुनाव हुने निश्चित छ । विगतका नजिर हेर्ने हो भने नियमित चुनाव हुनु आफैंमा सफलता हो ।

विद्यार्थीको शैक्षिक हक, अधिकार र अवसरका लागि संस्थागत रूपमा बोल्ने निकाय भनेको स्ववियु हो । विश्वविद्यालयले यसको आवश्यकतालाई आत्मसात गर्दै नियमसंगत रूपमा मान्यता प्रदान गरी एक विश्वासिलो सहयोगीका रूपमा अँगाल्दै आएको छ । नेपाली राजनीतिक विकासक्रममा स्ववियुको भूमिका उल्लेखनीय छ । पञ्चायतकालमा राजनीतिक दल प्रतिबन्धित थिए । त्यसबेला राजनीतिक तथा नागरिक अधिकारको चेतनाका संवाहक विद्यार्थी थिए र सो को यन्त्र स्ववियु थियो । निकट अतितको गणतान्त्रिक चेतनाको आयतन वृद्धिमा विद्यार्थी संगठनको योगदानले यसलाई प्रस्ट गर्छ । नागरिक र राजनीतिक चेतनाका लागि हजारौं विद्यार्थीको रगत र बलिदानबाट स्थापित संस्था स्ववियुको गरिमा नेपाली विद्यार्थी आन्दोलनको इतिहासमा गौरवपूर्ण गाथाले भरिएको छ । शैक्षिक समस्यामात्र होइन, सामाजिक मुक्ति र न्याय, अधिकार र प्रतिष्ठाको निम्ति लड्ने छाता संगठन हो यो । जसले विगत तीन दशकयताका विभिन्न आन्दोलनमा सिर्जनात्मक तथा रचनात्मक हिसाबले अग्रणी भूमिका निर्वाह गर्दै आइरहेको छ । स्ववियुको विशेषता भनेको यो आफैंमा एक बृहत लोकतान्त्रिक अभ्यास हो । तर, समयमै चुनाव नहुनु र स्ववियु नै दलको राजनीति गर्ने थलो बन्नु विडम्बना नै भन्नुपर्छ ।

उच्च शिक्षा अध्ययन गरिरहेका विद्यार्थीहरू माझ हुने यो चुनाव देशकै भविष्यसँग जोडिएको छ । स्ववियु चुनाव निष्पक्ष रूपमा समयमै गर्नु भनेको भोलिको समाजको सुरक्षा पनि हो । आज स्ववियु चुनावमा उम्मेदवार बन्ने र मतदान गर्नेहरू भोलि समाजका महत्वपूर्ण भूमिकामा पुग्छन् । त्यस्तो बेला उनीहरुले स्ववियु चुनावमा भएको अभ्यासलाई प्रयोग गर्ने छन् । स्ववियु चुनावमै धाँधलीको अभ्यास सिके भने भोलि आमचुनावमा पनि त्यस्तै अभ्यास दोहोर्‍याउने छन् । त्यति बेला अहिलेको सिकाइ घातक हुने छ । तसर्थ मुलुकै भविष्यसँग जोडिएको स्ववियु निर्वाचनलाई मर्यादित, स्वच्छ र भयरहित बनाउनुपर्छ भन्ने सन्देश आसन्न निर्वाचनले दिनुपर्छ ।