पाल्पा, सहकारी अभियन्ता तथा संविधानसभा सदस्य एवं राष्ट्रिय सहकारी महासंघका पूर्व अध्यक्ष केशव बडालले सहकारी, निजी क्षेत्र र सरकार मिलेर गए मात्र देशको समृद्धि हुने बताएका छन् । बुधबार ६८ औं सहकारी दिवसको अवसरमा तानसेनमा आयोजित सहकारी सभा कार्यक्रममा सहकारीको वर्तमान अवस्था, सहकारीले खेप्नु परेका समस्या र समाधानका उपायका विषयमा जानकारी गराउँदै उनले यी तीन क्षेत्र एक आपसमा सहकार्य र समन्वय गरेर गए मात्र मुलुकमा समृद्धि हासिल गर्न सकिने बताएका हुन् ।
उनले अहिले केही सहकारीमा समस्या देखिएको सहकारीका कारण नभई सहकारी दर्ता गर्न स्विकृत दिने निकायको स्वार्थका कारण समस्या आएको उल्लेख गरे । सहकारी अभियन्ता बडालले भने‘ सहकारी सञ्चालनका लागि स्विकृत दिदा आवश्यकता र सिमितता नहेरी, पहुँच र राजनीतिक आस्थाका कारण दिने गर्दा अहिले ति सहकारीमा समस्या आएको हो ।’ सरकारले सहकारी सञ्चालनका लागि स्विकृत दिदाँ ध्यान पु¥याउनुपर्नेमा उनले जोड दिए । तीनै तहका सरकारले सहकारीको नियमन र अनुगमन गरी तिनीहरुको विकास र विस्तारमा ध्यान दिनुुपर्ने बडालले बताए । मुलुकको आर्थिक विकासमा सहकारीको भूमिका महत्वपूर्ण रहेकाले स्थानीय, प्रदेश र संघीय सरकारले यस क्षेत्रको विकासमा ध्यान दिर्दै निजी क्षेत्रलाई पनि सँगसँगै लैजानुपर्नेमा जोड दिए ।बडालले अहिले जसरी सहकारीमा समस्या देखियो भनेर समाचार आइरहेका छन् त्यस्तो नहरेको बताए । उनले भने ‘सहकारीको सिद्धान्त, मर्म, ऐन, कानुन नमान्ने सहकारीहरुमा केही समस्या आएको हो तर सबै सहकारीहरुमा त्यस्तो समस्या छैन् । ‘वित्तीय कारोबार गर्ने केही सहकारीमा भएका बदमासी देखाएर सहकारी आन्दोलनमाथिको टिप्पणी जायज हुँदैन । वित्तीय कारोबार गर्ने सहकारीले लगानी मार्फत नै लाभ सिर्जना गर्ने र सदस्यहरूमाझ बाँड्ने हो । सहकारी शतप्रतिशत शुद्ध छन् भन्ने होइन । केही अज्ञानतावश र केही नियतवश छिटपुट समस्या देखिन्छ । ३० हजार सहकारीमध्ये एक सय ५० हाराहारीमा मात्रै समस्या देखिएको हो,तर चिन्ता गरिहाल्नु पर्ने अवस्था भने हैन ।’ उनले पाल्पाका सहकारीहरुमा कुनै पनि समस्या रहेको समेत बताए । सहकारीको मूल्यमान्यताभन्दा भिन्न ढ·ले चलेका संस्था समस्यामा पर्ने उनको भनाई छ । सहकारीमा देखिएको समस्या न्यून गर्न सातै प्रदेशमा सहकारी प्रशिक्षण तालिम केन्द्र सरकारले स्थापना गर्नुपर्नेमा बडालले जोड दिए । पूर्व मन्त्री समेत रहेका उनले निजी क्षेत्र र सहकारीलाई एकै किसिमले हेर्न नहुने बताए । उनले भने‘अर्थमन्त्री भइसकेका मानिसले पनि सहकारी निजी क्षेत्रभित्रकै पाटो भन्दै आएको सुन्छु, जुन पूर्णतया गलत हो । सहकारी छुट्टै दर्शन र सिद्धान्तबाट निर्देशित हुने सामाजिक व्यवसाय हो । निजी क्षेत्र र सहकारी फरक हुन् । निजी क्षेत्रमा लाभको वितरण सानो समूहमा मात्र हुन्छ, जबकि सहकारीमा ठूलो समूहमा हुन्छ । सहकारी संस्थामा सामाजिक न्याय र उत्पादन वृद्धिलाई एकैसाथ अघि बढाउनुपर्छ । त्यसैले यो न रेडक्रस जस्तो परोपकारी संस्था हो, न कम्पनी जस्तो नाफामूलक ।’
कार्यक्रममा राष्ट्रिय सहकारी महासंघ नेपालकी पूर्व महाप्रबन्धक तथा सहकारी अभियन्ता चित्राकुमारी थाम्सुहाङ सुब्बाले सहकारी अभियानको अवसर, चुनौती र कमजोरीलाई विश्लेषण गर्दै सहकारीले समाजलाई एकिकृत गर्ने काम गरेको बताइन् । उनले सहकारीले दुःखमा मलाम लगाउने काम मात्र नगरेको भन्दै समाजलाई एकिकृत गर्ने काम गरेको उल्लेख गरिन् । महिला सशक्तिकरणमा सहकारीको भूमिका महत्वपूर्ण रहेको पनि उनले बताइन् । सुब्बाले सहकारी अभियानलाई सफल बनाउन सरकारले सदस्यता शुद्धिकरण र नियमन, अनुगमनलाई प्रभावकारी बनाउनुपर्नेमा जोड दिइन् । उनले पाल्पामा थुप्रै सम्भावनाहरु भएकाले पर्यटन, ढाका, करुवालाई उत्पादनसँग जोड्न जिल्लाका सहकारीहरुलाई आग्रह गरिन् । तानसेन नगरपालिकाका नगर प्रमुख सन्तोषलाल श्रेष्ठले जिल्लामा सञ्चालित सहकारीहरुले आर्थिक विकासमा महत्वपूर्ण भूमिका खेलेको बताए । कार्यक्रममा नगरपालिकाका सहकारी शाखा प्रमुख दुर्गा थापाले नगरभित्रका सहकारीहरुको अवस्थाका बारेमा जानकारी गराएका थिए । जिल्ला सहकारी संघ पाल्पा, जिल्ला बचत तथा ऋण सहकारी संघ पाल्पा, तानसेन नगरपालिकाको संयुक्त आयोजना, रामपुर नगरपालिका, रैनादेवी छहरा गाउँपालिका, बगनासकाली गाउँपालिकमा, रिब्दीकोट गाउँपालिका, तिनाउ गाउँपापिलका, माथागढी गाउँपालिका, पूर्वखोला गाउँपालिका, निस्दी गाउँपालिका र रम्भा गाउँपालिकाको प्रवद्र्धनमा भएको कार्यक्रम भएको हो ।
सोही अवसरमा सहकारी अभियानमा योगदान पुर्याएका सहकारी अभियन्ता दुर्गादत्त रेग्मी, रामपुरको अन्धकारमुक्ति बचत तथा ऋण सहकारी संस्था र तानसेन नगरपालिकालाई सम्मान समेत गरिएको थियो । जिल्ला सहकारी संघका अध्यक्ष भूपति पाण्डेयको अध्यक्षता, जिल्ला बचत तथा ऋण सहकारी संघका अध्यक्ष जगदीश भट्टराईको स्वागत, जिल्ला सहकारी संघका उपाध्यक्ष कृष्ण भूसालको सञ्चालनमा कार्यक्रम भएको थियो । दिवसको अवसरमा प्रभात फेरी कार्यक्रम गरिएको थियो । सहकारी संस्थाका सञ्चालक, कर्मचारी लगायतको सहभागीतामा प्रभात फेरीको आयोजना गरिएको हो । तानसेन नगरपालिकाबाट सुरु भएको प्रभात फेरीले बजारका विभिन्न भागको परिक्रमा गरेको थियो । ‘मर्यादित सहकारी समुन्नत समाज’ भन्ने नाराका पाल्पा सहित देशैभर विभिन्न कार्यक्रम भएका थिए ।
